Việc hội nhập kinh tế toàn cầu thúc đẩy ngành đúc hợp kim nhôm phát triển: sự đổi mới công nghệ và nhu cầu thị trường định hình tương lai của ngành.

Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng của nền kinh tế toàn cầu và quá trình chuyển đổi, nâng cấp ngành sản xuất, các sản phẩm đúc hợp kim nhôm đang trở thành một trong những vật liệu cốt lõi thúc đẩy tiến trình hiện đại hóa công nghiệp nhờ đặc tính nhẹ, độ bền cao và khả năng tái chế thân thiện với môi trường. Từ sản xuất ô tô đến hàng không vũ trụ, từ thiết bị viễn thông đến lĩnh vực năng lượng mới, ứng dụng rộng rãi của đúc hợp kim nhôm không chỉ làm thay đổi cấu trúc chuỗi công nghiệp mà còn trở thành động lực quan trọng cho sự phát triển chất lượng cao của nền kinh tế toàn cầu.

I. Nhu cầu thị trường tiếp tục tăng, xe điện trở thành động lực cốt lõi

Trong những năm gần đây, quy mô thị trường đúc áp lực hợp kim nhôm toàn cầu cho thấy sự tăng trưởng bùng nổ. Dữ liệu cho thấy rằng vào năm 2022, nhu cầu đúc áp lực hợp kim nhôm của Trung Quốc đạt 4,4778 triệu tấn, quy mô thị trường vượt quá 1998,01 tỷ nhân dân tệ, tăng 9,89%. Sự tăng trưởng này chủ yếu là do ngành công nghiệp ô tô năng lượng mới mở rộng nhanh chóng. Nhu cầu giảm trọng lượng xe hơi đã thúc đẩy tỷ lệ thâm nhập của đúc áp lực hợp kim nhôm trong cấu trúc thân xe, khay pin và các bộ phận quan trọng khác tăng đáng kể, hiện nay ngành công nghiệp ô tô đã chiếm hơn 80% việc sử dụng.

Cùng lúc đó, các doanh nghiệp ô tô quốc tế như BMW, Mercedes-Benz đưa ra yêu cầu bắt buộc về nhôm carbon thấp (khí thải carbon <8 tấn CO₂/tấn), đã sinh ra thị trường 'giá trị xanh', và kích thích thêm nhu cầu đổi mới công nghệ đúc áp lực hợp kim nhôm chất lượng cao.

Thứ hai, Trung Quốc dẫn đầu về năng lực sản xuất toàn cầu, các đột phá công nghệ để nâng cao khả năng cạnh tranh quốc tế

Trung Quốc đã trở thành cơ sở cốt lõi của sản xuất đúc áp lực hợp kim nhôm toàn cầu nhờ vào nguồn tài nguyên nhôm phong phú, chuỗi công nghiệp hoàn chỉnh và lợi thế về chi phí. Năm 2023, sản lượng đúc áp lực hợp kim nhôm của Trung Quốc đạt 7,95 triệu tấn, chiếm gần 40% tổng sản lượng toàn cầu. Gần đây, Công ty Hợp Kim Nhẹ Đông Bắc (NLAC) đã thành công trong việc vượt qua công nghệ đúc thỏi lớn (420mm × 1620mm) cho nhóm hợp kim nhôm series bảy, tỷ lệ tạo hình tăng từ 20% lên 75%, đánh dấu một bước đột phá trong công nghệ đúc áp lực hợp kim nhôm chất lượng cao. Từ 20% đến 75%, đánh dấu sự đột phá 'từ 0 đến 1' của Trung Quốc trong lĩnh vực đúc áp lực chính xác cao và kích thước lớn.

Ngoài ra, các doanh nghiệp đầu ngành như Guangdong Hongtu, Wencan Group, v.v. thông qua việc phòng ngừa rủi ro, thay thế vật liệu (chẳng hạn như công nghệ hợp kim nhôm-magiê) và sản xuất thông minh (hệ thống phát hiện khuyết tật AI) để giảm chi phí và tăng hiệu quả, tỷ suất lợi nhuận gộp, mặc dù bị ảnh hưởng bởi sự biến động giá nhôm, nhưng vẫn duy trì ở mức trên 18%, cho thấy khả năng thích ứng mạnh mẽ với thị trường.

Thứ ba, những thách thức và cơ hội trong bối cảnh biến động kinh tế toàn cầu

Ngành đúc hợp kim nhôm cũng đối mặt với nhiều thách thức:

Biến động giá nguyên liệu: Giá nhôm LME năm 2024 từng vượt quá 2800 USD/tấn, dẫn đến việc biên lợi nhuận của doanh nghiệp bị nén lại. Mỗi lần giá nhôm tăng 10%, lợi nhuận ròng của các doanh nghiệp đúc có thể giảm từ 3%-5%.

Áp lực nâng cấp công nghệ: xe năng lượng mới có yêu cầu chính xác trong đúc và nhu cầu về thành mỏng, buộc các doanh nghiệp phải tăng tốc đổi mới quy trình. Ví dụ, các nhà cung cấp cho Tesla đã giảm được 0,15 yuan chi phí trên mỗi sản phẩm bằng cách tối ưu hóa sai số độ dày thành (±0,15mm) và cải thiện tỷ lệ tái chế nhôm phế liệu (45%)3.

Tuy nhiên, việc tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu cũng mang lại cơ hội mới cho ngành. Để giảm thiểu rủi ro địa lý, các nhà sản xuất ô tô Bắc Mỹ và châu Âu đã đẩy nhanh việc thu mua phân tán sang các khu vực ngoài Trung Quốc, thúc đẩy các công ty Trung Quốc mở rộng năng lực sản xuất ở nước ngoài. Ví dụ, nhà máy Bắc Mỹ của Toppan đã giảm chi phí bằng cách sử dụng nhôm carbon thấp từ Canada, đạt được lợi thế chi phí khu vực mặc dù chịu thuế quan 25%3.

Triển vọng tương lai: Một hệ sinh thái ngành mới với sự song hành giữa xanh và thông minh

Trong ba năm tới, sự biến động giá nhôm dự kiến sẽ tăng lên 35%, và cạnh tranh trong ngành sẽ trở nên gay gắt hơn. Trong bối cảnh này, hai xu hướng chính sẽ chi phối ngành công nghiệp:

Biến đổi xanh: việc lan rộng công nghệ nhôm thải carbon thấp và nhôm tái chế sẽ làm thay đổi chuỗi cung ứng để đáp ứng các yêu cầu của chính sách thuế carbon toàn cầu.

Sản xuất thông minh: sự kết hợp giữa quy trình đúc tích hợp (chẳng hạn như máy đúc có trọng lượng 12.000 tấn) và hệ thống quản lý số hóa sẽ đẩy hiệu suất sản xuất lên hơn 30%35.

Các doanh nghiệp đúc hợp kim nhôm của Trung Quốc đang củng cố vị thế 'nhà máy thế giới' thông qua việc đổi mới công nghệ và bố trí toàn cầu. Dự kiến đến năm 2029, quy mô thị trường của Trung Quốc sẽ vượt quá 300 tỷ nhân dân tệ, trở thành nhà dẫn dắt toàn cầu về sáng tạo trong lĩnh vực đúc.

Phần kết luận

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu và sự đổi mới công nghệ dưới tác động kép, ngành đúc hợp kim nhôm không chỉ là hình mẫu của việc nâng cấp sản xuất mà còn là nơi các quốc gia cạnh tranh để giành lấy vị thế chiến lược trong sản xuất cao cấp. Các doanh nghiệp Trung Quốc với sự đổi mới về công nghệ và khả năng nắm bắt thị trường đang dẫn dắt ngành công nghiệp này bước vào kỷ nguyên mới của hiệu quả cao, màu xanh, thông minh, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế toàn cầu.